Dispositie:
Man. I: Quintadena 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Blokfluit 4', Nachthoorn 2', Mixtuur 5 st., 2’ Sesquialter 2st.
Pedaal: Subbas 16' *, Koppels: I-P
met dank aan Bert Faber, Gijs Hoofs, Marcel Saarloos en Danny Koschinski
Man. I: Quintadena 16', Prestant 8', Roerfluit 8', Salicionaal 8', Octaaf 4', Blokfluit 4', Nachthoorn 2', Mixtuur 5 st., 2’ Sesquialter 2st.
Pedaal: Subbas 16' *, Koppels: I-P
met dank aan Bert Faber, Gijs Hoofs, Marcel Saarloos en Danny Koschinski
.
.
.
Het orgel behoorde toe aan Berendjan Wassink, die in de buurt woonde van Schalkhaar. Het maakte deel uit van zijn nalatenschap en werd 'bij toeval' ontdekt in een van de schuren. Afgaande op de datum op de kranten die onder de pijpen lagen, is het orgel in juni 1974 uit elkaar genomen en opgeslagen. Het naamplaatje zegt in zwierige letters "Twentsche Kerkorgelbouw", een logo dat mijn vader in de jaren 70 verruilde voor een strakker "Vierdag Orgelbouw". Verder was er echter weinig bekend.
Inmiddels hebben we een aantal reacties gehad van mensen die iets over het orgel wisten te vertellen. Hierdoor is langzamerhand een beeld ontstaan van de geschiedenis van dit orgel. Ons vermoeden dat het uit de beginperiode van mijn (groot)vaders bedrijf stamt, wordt daardoor bevestigd. Ik denk dan ook dat we gevoeglijk kunnen aannemen dat het hier het orgel uit 1938 uit Buurse betreft, gebouwd door Steinmann&Vierdag.
Van Bert Faber, organist van de Nieuwe Kerk in Borne, ontvingen we foto's van een instrument dat in 1940 in deze kerk is geplaatst door Steinmann & Vierdag, het bedrijf van mijn grootvader, waar mijn vader begonnen is. De overeenkomsten zijn duidelijk zichtbaar. In 1979 is dit orgel door mijn vader gerestaureerd. In 1998 is het vervangen. De windladen (zie hieronder) zijn gefotografeerd tijdens de sloop.
Inmiddels hebben we een aantal reacties gehad van mensen die iets over het orgel wisten te vertellen. Hierdoor is langzamerhand een beeld ontstaan van de geschiedenis van dit orgel. Ons vermoeden dat het uit de beginperiode van mijn (groot)vaders bedrijf stamt, wordt daardoor bevestigd. Ik denk dan ook dat we gevoeglijk kunnen aannemen dat het hier het orgel uit 1938 uit Buurse betreft, gebouwd door Steinmann&Vierdag.
Van Bert Faber, organist van de Nieuwe Kerk in Borne, ontvingen we foto's van een instrument dat in 1940 in deze kerk is geplaatst door Steinmann & Vierdag, het bedrijf van mijn grootvader, waar mijn vader begonnen is. De overeenkomsten zijn duidelijk zichtbaar. In 1979 is dit orgel door mijn vader gerestaureerd. In 1998 is het vervangen. De windladen (zie hieronder) zijn gefotografeerd tijdens de sloop.
.
.
.
Gijs Hoofs meldt ons dat veel orgelbouwers in die tijd deze speeltafel gebruikten. Ze werden door een Duitse maker (Laukhuff) geprefabriceerd. Speeltafelbouw was een vak apart. En in Duitsland was het veel goedkoper te kopen, omdat daar speciale orgelonderdelenfabrieken waren. Dit verklaart volgens de heer Hoofs dan ook dat het orgel in Borne (qua speeltafel) ook zo veel op het bewuste plaatje lijkt. Maar de speeltafel geeft volgens hem aan dat het een éénklaviers orgel moet zijn geweest. Het ¨gat¨ wat boven het klavier zit, wijst erop dat er niet veel registers zijn geweest. Hier zaten namelijk de wippers. De heer Hoofs vermoedt dat het hier om het orgel in de hervormde kerk van Buurse uit 1938. Dat orgel is gebouwd door Steinmann & Vierdag en was gebouwd onder adviseurschap van de Nederlandse Klokken en Orgelraad (NKO). Meer over dat orgel is te vinden op: Orgeldatabase
En Marcel Saarloos uit Ooltgensplaat schrijft dat volgens hem een deel van het pijpwerk na sloop naar een huisorgel is gegaan van iemand uit de omgeving van Aalten van wie hij het gekocht heeft in 2005. Vervolgens is het pijpwerk in delen verkocht aan particuleren.
En Marcel Saarloos uit Ooltgensplaat schrijft dat volgens hem een deel van het pijpwerk na sloop naar een huisorgel is gegaan van iemand uit de omgeving van Aalten van wie hij het gekocht heeft in 2005. Vervolgens is het pijpwerk in delen verkocht aan particuleren.
.
.
.
De heer Danny Koschinski bevestigt ons per mail dat het inderdaad gaat om het in 1938 door Steinmann & Vierdag gebouwde orgel uit Buurse. Uit zijn onderzoek is gebleken dat in 1871 in de kerk een nieuw orgel in gebruik genomen werd, waarschijnlijk gebouwd door de Duitse firma Haupt uit Ostercappeln. In 1938 bouwde Steinmann & Vierdag het oude orgel volgens hem om en vernieuwde daarbij de speeltafel, inderaad in serie vervaardigd door Laukhuff in Duitsland. De heer Koschinski vertelt verder dat het orgel vanaf begin jaren 50 storingen begon te vertonen. Er werd nieuwbouw geadviseerd en een orgelfonds opgericht, maar toch is het afgebroken in 1969 en daarna in delen verkocht. Het in Schalkhaar aangetroffen orgel is volgens hem zeker van Steinmann & Vierdag. Op de foto kan hij niet goed zien welke registers precies zijn overgebleven, maar de houten pijpen op de foto zijn volgens hem overduidelijk van Duitse makelij, vergelijkbaar met de houten gedekte pijpen in het Haupt orgel in de Doopsgezinde kerk in Borne (ook uit 1871). Het orgel werd in 1969 afgebroken en vervangen door een nieuw kistorgel van de firma Vierdag.
Zie ook de website van de heer Koschinksi: www.koschinski.nl
Zie ook de website van de heer Koschinksi: www.koschinski.nl